تحقیقی پیرامون روز و سال تولد حضرت زهرا علیهاالسلام

دو اشکال دیگر

5. از سوی دیگر اگر فاطمه زهرا (علیهاالسلام)، پنج سال بعد از بعثت به دنیا آمده باشد اشکالات دیگری نیز پیش خواهد آمد.

نخست آنکه اگر تولد وی 5 سال بعد از بعثت باشد، در هنگام ولادت او رسول خدا (ص) 45 ساله و مادرش خدیجه بنا بر مشهور 60 ساله بوده است. هر چند زادن زنی شصت ساله محال نیست اما مشکل است.

در پاسخ به این اشکال باید گفت: اولاً در سن خدیجه موقع ازدواج اختلاف است، برخی سن او را هنگام ازدواج 25 سال، برخی 28 سال، برخی 30 و برخی 35 و عده زیادی 40 سال ذکر کرده‌اند که آنچه بیش از همه شهرت دارد 40 سال است. [ر. ک: تاریخ الخمیس ج 1 ص 264- السیره الحلبیه ج 1 ص 140- البدایه و النهایه ج 2 ص 295- بحارالانوار ج 16 ص 12 و 19.]

ثانیاً باردار شدن زنان قریش تا سنین بالاتر از معمول امکان پذیر است. زیرا آنان در سن شصت سالگی یائسه می‌شوند.

اشکال دوم آنکه: اگر فاطمه زهرا (علیهاالسلام) پنج سال بعد از بعثت به دنیا آمده باشد، در موقع ازدواج حدود 9 سال داشته است، که باردار شدن در این سنین مشکل می‌نماید، هر چند دختران در مناطق گرمسیر از رشدی سریع‌تر برخوردارند. و امروزه نیز در بخشهائی از هندوستان در سن 10 ازدواج می‌کنند.

سخن مسعودی

بنابراین آیا می‌توان پذیرفت که فاطمه زهرا (علیهاالسلام) پنج سال بعد از بعثت به دنیا آمده، در سن 9 سالگی ازدواج نموده و در سن 18 سالگی وفات یافته است؟

پاسخ آنکه، اگر به روایاتی محکم و بدون معارض دست یافته بودیم پذیرفتن آن آسان بود اما همان‌گونه که یادآور شدیم، یکی از این روایات، تولد حضرت فاطمه (ع) را پنج سال بعد از بعثت و سال تعمیر کعبه بیان کرده است. [کشف الغمه ج 2 ص 75.] که بدون تردید تعمیر کعبه 5 سال قبل از بعثت انجام گرفت. از سوی دیگر به استناد نوشته مسعودی- متوفای 345ه- به نظر می‌رسد در قرن اول، دوم، سوم و چهارم هجری، نزد شیعیان و فرزندان فاطمه (علیهاالسلام) چنان شهرت داشته که آن حضرت در سن 29 سالگی وفات نموده است. [التنبیه و الاشراف ص 250.] که در این صورت در سن 18 یا 19 سالگی ازدواج وی صورت گرفته است.

آنچه از سخن مسعودی برمی آید این است که در بیش از هزار سال قبل و به فاصله زمانی نزدیکتر به زمان حادثه در میان شیعیان و سادات وفات فاطمه (علیهاالسلام) در سن 18 سالگی چندان مشهور و مورد قبول نبوده است.

گفتگوی عبدالله بن حسن با هشام

6. قرینه دیگری که سخن مسعودی را تایید می‌کند، گفتگوی «عبدالله بن حسن» (ع) در حضور «کلبی» دانشمند نسب شناس معروف با «هشام بن عبدالملک اموی» است.

هشام از عبدالله بن حسن سوال کرد: فاطمه زهرا (ع) چند سال عمر کرد؟

عبدالله بن حسن پاسخ گفت: سی سال.

هشام این سوال را از کلبی پرسید، و او پاسخ داد سی و پنج سال.

هشام رو به عبدالله بن حسن (ع) کرد و گفت: پاسخ کلبی را شنیدی او عالم به انساب است.

عبدالله بن حسن (ع) گفت: احوال مادر مرا از من باید پرسید و احوال مادر کلبی را از او. [بحارالانوار 3 و 4 ص 213.]

باید دقت نمود که این گفتگو در حدود سال‌های 105 تا 125 ه-. ق، صورت گرفته و عبدالله بن حسن(ع) خود نواده حضرت زهرا (علیهاالسلام) است.

سخن او با سخن مسعودی که وفات فاطمه (ع) را در 29 سالگی می‌داند اختلاف چندانی ندارد. زیرا اندک اختلاف معمولاً در سال تولد و یا وفات برای سنین اشخاص بروز می‌کند.

گفته عبدالله بن حسن (ع) و مسعودی تأییدی است بر اعتقاد اهل سنت که وفات فاطمه(علیهاالسلام) را در سن 29 سالگی می‌دانند.